ابتدا تا انتها کارخانه قهوه

قهوه به عنوان یکی از نوشیدنی های مورد علاقه انسان، سال های زیادی است که کاربرد پیدا کرده است و می توان گفت امروزه در همه مناطق جهان استفاده می شود، این نوشیدنی محبوب در کنار نوشیدنی های گرم دیگری مانند چای و انواع هر یک از این دو نوشیدنی ، بازار قابل توجهی را در سطح بین المللی رقم زده اندکه در این گزارش به طور خاص وضعیت جهانی تجارت قهوه را بررسی خواهیم کرد.

چشم انداز جهانی این تجارت تا سال ۲۰۱۹، روند تولید قهوه در سال های اخیر، مهم ترین بازارهای جهانی این تجارت و مواردی از این دست، اهم محتوای گزارش زیر را شامل می شوند.
تجارت قهوه بعد از نفت دومین تجارت بزرگ دنیا به حساب می آید. حتی در برخی کشورهای آمریکای لاتین وزارت قهوه وجود دارد. در تمام دنیا به این کالا به عنوان یک کالای استراتژیک نگاه می شود، در حالی که در ایران قهوه به عنوان یک کالا و نوشیدنی لوکس محسوب می شود. طبق نظر رئیس انجمن قهوه درصورتی که فرآوری قهوه در ایران رونق گیرد سودآوری آن به حدی زیاد است که ظرف کمتر از ۱۰ سال می تواند جایگزین صادرات نفت شود.
قهوه در مناطق استوایی مثل جامائیکا ، جاوه، برزیل، کلمبیا، هند و… رشد می کند و به صورت بینز (لوبیا شکل و خام مانند) وارد ایران می شود. این قهوه ها پس از وارد شدن در داخل فرآوری و بسته بندی می شوند. به همین جهت ایران در زمینه تولید قهوه هیچ فعالیتی ندارد .
در حال حاضر حدود هشت شرکت در ایران به صورت ابتدایی و کاملا سنتی به فرآوری قهوه مشغولند. تنها شرکت مولتی کافه به صورت محدود در زمینه صادرات شیر خشک و قهوه فوری، آن هم به کشورهای حوزه آسیای میانه مثل آذربایجان، تاجیکستان… و در حوزه خاورمیانه نیز به کشورهای سوریه، عراق، پاکستان و بنگلادش قهوه فعالیت می کند . اینطور نیست که ایران بتواند در چنین سطحی قهوه تولید و به کشورهای اروپایی صادر کند زیرا این توانایی به هیچ وجه در ایران وجود ندارد.
۸۰ درصد بازار ایران را قهوه های فرآوری داخل تامین می کنند و تنها ۲۰ درصد در این حوزه واردات داریم، آماری که تا پایان سال ۹۴ منتشر شده گویای این است که مصرف روزانه تهران در کافی شاپ ها، هتل ها و رستوران ها حدود دو تن است. شهرهای اصفهان و شیراز ماهانه یک تن و باقی شهرهای کشور نیز ماهانه یک تن مصرف قهوه دارند.
قهوه های فرآوری شده در ایران کیلویی بین ۲۵ تا ۷۵ هزار تومان به فروش می رسند. با توجه به اینکه قهوه های وارداتی به ایران کیلویی ۱۳۰ هزار تومان قیمت دارند به همین جهت شاید ماهانه یک تن در تمام کشور از قهوه های وارداتی استفاده کنیم.
در حال حاضر نوشیدنی های جدیدی مثل تی لته یا همان چای ماسالا به بازار عرضه شده است. همچنین هات چاکلت نوشیدنی دیگری است که به منوی کافی شاپ ها اضافه شده است. قهوه های فرآوری شده در ایران در کارخانجات شکلات سازی و … هم استفاده می شوند.ابتدا تا انتها کارخانه قهوه
شاید کمی عجیب به نظر برسد اگر بگوییم که مصرف قهوه در ایران به زمانی بسیار دورتر از آنکه چای به محبوب‌ترین و پرمصرف‌ترین نوشیدنی پس از آب تبدیل شود باز‌می‌گردد. امروز رشد روز‌افزون مصرف قهوه در میان طیف‌های مختلف جامعه به‌خصوص جوانان، صنعت فرآوری و بسته‌بندی قهوه را به یکی از سودآورترین صنایع تبدیلی کشور بدل کرده است.
به طور کلی مصرف قهوه در ایران و کشور‌های اسلامی از زمان صدر اسلام و پس از ممنوعیت شراب رواج یافت و تقریبا از قرن نهم میلادی به‌عنوان یک نوشیدنی پرطرفدار جای خود را باز کرد. ایرانی‌ها در گذشته قهوه را بیشتر به‌صورت یک دم نوش طبیعی که دارای خواص دارویی هم بوده می‌شناختند. مصرف شراب عربی، شراب اسلامی یا همان قهوه روز به روز رو به فزونی می‌یافت تا زمانی که کاشف‌السلطنه با همان داستان معروف خود بذر چای را از هندوستان به ایران آورد و لاهیجان به‌عنوان قطب چای ایران معرفی شد. در حال حاضر اما سرانه مصرف قهوه در ایران ۱۶۹/۰ فنجان در روز است و از این حیث در رتبه ۵۴ جهان قرار دارد.
کشور‌های ایتالیا، آلمان، اتریش، اسپانیا، پرتغال و سوییس بزرگ‌ترین کمپانی‌های قهوه دنیا را در اختیار دارند و این در حالی است که کشور‌هایی نظیر برزیل، کلمبیا، استرالیا، هند و اندونزی بزرگ‌ترین و مهم‌ترین تولیدکنندگان قهوه دنیا محسوب می‌شوند و بهترین و پرطرفدارترین قهوه‌های دنیا را تولید می‌کنند و همین امر نشان می‌دهد که کشور‌های دیگر هم می‌توانند بدون آنکه تولید‌کننده عمده قهوه باشند در صنعت فرآوری و بسته‌بندی قهوه سرمایه‌گذاری کنند اگر چه در حال حاضر تمام توجه تولید‌کنندگان و فعالان صنعت قهوه کشور معطوف به بازار‌های داخلی است اما این امر دور از دسترس نیست که روزی بتوان با برند ایرانی قهوه را صادر کرد.
آب و هوای ایران مناسب کشت قهوه نیست البته در مناطق جنوبی کشور به دلیل وجود آب و هوای حاره‌ای امکان کشت قهوه وجود دارد اما به خاطر نبود بستر کشت مناسب و آب کافی باید به کلی قید این کار را زد. از طرفی اگر هم امکان کشت قهوه در کشور وجود داشته باشد به گفته بسیاری از کارشناسان این کار توجیه اقتصادی مناسبی ندارد.

مهم‌ترین بحث در صنعت فرآوری قهوه ترکیب گونه‌ها و خلق طعم مطلوب از طریق فرآیند بو دادن یا روستینگ است.به طور کلی سه عامل مهم در طعم و کیفیت قهوه موثر است؛ نخستین عامل مهم نژاد، گونه و کیفیت پرورش قهوه است. عامل مهم دیگر فرآیند روستینگ یا بو دادن قهوه است که مهم‌ترین مرحله از مراحل فرآوری قهوه به حساب می‌آید و بالاخره سومین عامل رسیدن به ترکیب مطلوب مصرف‌کننده و مناسب با ذائقه افراد جامعه و بسته‌بندی زیبا، شیک و استاندارد است. در جریان شناخت طعم و ذائقه، مهم‌ترین مسئله مشخص کردن بازار هدف است، چون در جوامع مختلف با توجه به فرهنگ‌های متفاوتی که وجود دارد تمایل به مصرف نوع و طعم خاصی از قهوه رواج بیشتری دارد.ابتدا تا انتها کارخانه قهوه

برای شروع می‌توانید با چیزی حدود ۲۵۰ تا ۳۰۰ میلیون تومان سرمایه کار را آغاز کنید که البته این مبلغ منهای هزینه‌های خرید زمین و ساخت سالن تولید یا اجاره آن است. کار با یک سالن ۱۰۰ تا ۱۲۰ متری آغاز می‌شود. برای تجهیز کارگاه به یک ماشین روست برای بو دادن صنعتی (حدود ۷۰ تا ۱۰۰ میلیون تومان)، ماشین بسته‌بندی مخصوص بسته‌بندی قهوه (حدود ۸۰ تا ۱۲۰میلیون تومان) و ماشین آسیاب (حدود ۲۰ تا ۳۰ میلیون تومان) نیاز دارید. علاوه بر این هزینه مواد اولیه که همان دانه قهوه به‌صورت خام است را که در حال حاضر حدود شش تا هشت هزار تو مان به ازای هر کیلوگرم در بازار قیمت دارد نیز باید به این مبلغ افزود.
همچنین در فرآیند بو دادن موادی مانند مارگارین، شکر و اسانس‌های مختلف با توجه به فرمولاسیون مورد استفاده به قهوه خام افزوده می‌شود که باید در هزینه‌های در گردش محاسبه شود. در ایران معمولا از یک اتاق تست ساده برای سنجش کیفیت و مرغوبیت طعم قهوه استفاده می‌شود که در سطح بین‌المللی این کار در آزمایشگاه‌های مدرن کمپانی‌های بزرگ تولید‌کننده قهوه صورت می‌گیرد. بنابراین نیازی نیست در حال حاضر هزینه‌ای را برای ساخت و تجهیز آزمایشگاه کنترل کیفیت در نظر بگیرید، این امر می‌تواند در برنامه توسعه‌ای بنگاه شما جای بگیرد. برای اداره این کارگاه به پنج تا شش نیروی کار نیاز دارید که شامل یک کارشناس فرآوری یا روستینگ، یک کارشناس میکس و ترکیب، دو تکنیسین بسته‌بندی و یک تستر حرفه‌ای برای کنترل کیفیت محصول (چون در ایران فرآیند تست محصول به‌صورت تجربی انجام می‌شود) است که به طور متوسط ماهانه حدود ۱۰ تا ۱۲ میلیون هزینه حقوق و دستمزد برای شما در بر خواهد داشت.ابتدا تا انتها کارخانه قهوه
در کارگاهی با این سطح می‌توان ماهانه ۵/۴ تا پنج تن قهوه تولید کرد که کیلویی ۳۰ تا ۶۰ هزار تومان در بازار قیمت دارد که در نهایت سود ۲۰۰ درصدی حاصل کار خواهد بود و در طول یک تا دو سال سرمایه شما باز‌می‌گردد. البته شما با این حجم تولید می‌توانید تا ۳۰ درصد از نیاز فعلی بازار را در اختیار بگیرید و بزرگ‌ترین تولید‌کننده قهوه در کشور محسوب شوید.

فرمولاسیون انحصاری و قیمت بالای تجهیزات پیشرفته در هنر – صنعت فرآوری قهوه سبب شده تا سرمایه‌گذاری برای صادرات این محصول کمی دست نیافتنی و دور از انتظار به نظر برسد اما با این وجود بازار داخلی هم قابلیت‌های مناسبی برای سرمایه‌گذاری در اختیار صاحبان سرمایه قرار می‌دهد.
حمید سرتیپ‌زاده، مدیر فروش شرکت هندپرسو و یکی از فعالان بازار قهوه در گفت‌وگو با فرصت امروز گفت: در حال حاضرسالانه حدود ۲۰۰ تن قهوه در کشور مصرف می‌شود که از این میزان حدود ۲۵ درصد به‌صورت محصول نهایی و بسته‌بندی شده از۱۲ کمپانی ایتالیایی، دو شرکت فرانسوی، یک برند امریکایی و یک برند سوییسی وارد کشور می‌شود و مابقی ۷۵ درصد که چیزی حدود ۱۵۰ تن است در داخل کشور و توسط شرکت‌های داخلی فرآوری و بسته‌بندی و به‌عنوان محصول نهایی وارد بازار می‌شود.
وی در ادامه افزود: صنایع نان شیرینی و شکلات، مصرف خانگی و مصارف دارویی از عمده‌ترین موارد مصرف قهوه در کشور به شمار می‌آید. سرتیپ‌زاده در خصوص فضای فعلی بازار نیز گفت: با توجه به اینکه طی دو سال گذشته استقبال از مصرف قهوه افزایش چشمگیری داشته و شرایط خوبی بر بازار حاکم شده در حال حاضر فضا برای کار شرکت‌های جدید بسیار مناسب‌تر از گذشته است.

قهوه فوری ایران قابلیت صادرات به سایر کشورهای جهان را دارد، اما با این حال وجود قاچاق گسترده در این حوزه یکی از آسیب های سرمایه گذاری این بخش محسوب می شود، طوری که ۱۵درصد قهوه های وارداتی کشور قاچاق می شود. نداشتن کیفیت قهوه های وارداتی، نبود متخصص در این حوزه و عدم شناخت قهوه باعث شده قهوه های مرغوبی در کشور وجود نداشته باشد.
گفتنی است برای گرفتن مجوز در این بخش باید علاوه بر مراجعه به سازمان صنایع، به سازمان غذا و دارو و همچنین سازمان استاندارد رجوع کرد. تجارت قهوه بعد از نفت یکی از پرسودترین تجارت های دنیا محسوب می شود، همین امر می تواند انگیزه های سرمایه گذاری در این بخش را افزایش دهد.ابتدا تا انتها کارخانه قهوه
در راستای این صحبت باید یادآور شد علاوه بر هشت شرکت بزرگ تولیدکننده قهوه در ایران، بسیاری از شرکت ها نیز به صورت کارگاهی و در سطح کوچک به فرآوری و بسته بندی انواع قهوه مشغول هستند.

از آنجایی که قهوه به عنوان یک نوشیدنی روزانه توسط بسیاری از مردم جهان مصرف می شود، روند رشد این تجارت نیز در سال های آتی قابل توجه خواهد بود. وفور روزافزون کافی شاپ ها، دایر شدن مراکز فروش قهوه به صورت عمده، تغییر ذائقه مردم جهان نسبت به مصرف این نوشیدنی، قیمت تقریبا مناسب آن و… از جمله عوامل رشد بازار قهوه به شمار می روند که به خصوص در سال های اخیر این روند رشد کاملا در تحقیقات علمی اقتصادی مشهود است.
محققان اقتصادی پیش بینی کرده اند که بازار جهانی این ماده مصرفی در فاصله سال های ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۹ حدود ۴٫۷درصد رشد داشته باشد. جالب است بدانید رشد قهوه در سال های اخیر نیز بسیار جالب توجه بوده و روند رشد رو به جلویی داشته است، به طوری که طبق آمار ارائه شده، در فاصله سال های ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۴ میزان رشد سالانه قهوه ۹٫۱درصد افزایش داشته است که این رقم نشان دهنده مصرف بالای این محصول و افزایش تقاضای جامعه جهانی نسبت به آن بوده است.ابتدا تا انتها کارخانه قهوه

بازار جهانی قهوه در سال های اخیر در انحصار کشورهای خاصی بوده است، انتظار می رود که در سال های آتی تغییرات قابل توجهی پیدا کرده و برخی دیگر از کشورهای جهان نیز وارد عرصه این بازار شوند. اگرچه مصرف قهوه در همه نقاط جهان معمول است، اما در این میان برخی از کشورها بیشترین میزان سهم را در بازار این تجارت از آن خود کرده اند، طبق نظر محققان اقتصادی، فرانسه، آلمان، ایتالیا، ژاپن و ایالات متحده آمریکا به عنوان بزرگ ترین بازارهای قهوه جهان به شمار می روند.
همچنین این در حالی است که برخی از کشورهای جهان مانند کنیا، پاناما، سنگال، مراکش و بولیوی بالاترین میزان رشد را در بازار قهوه در طی سال های آتی خواهند داشت.
جالب است بدانید پیش بینی می شود میزان رشد قهوه در کشورهای مذکور به قرار زیر باشد: کنیا ۲۱٫۶درصد؛ سنگال ۱۸٫۷درصد؛ پاناما ۱۸٫۲درصد؛ مراکش ۱۴٫۸درصد و بولیوی ۱۲٫۷درصد. این افزایش رشد نشان دهنده رشد و پویایی قابل تاملی است که در سال های نه چندان دور، تجارت جهانی قهوه را در سطح جهان پرتحرک تر و پویاتر خواهد کرد.

قهوه به صورت های مختلفی در بازار جهانی عرضه می شود و انواع متفاوتی مانند قهوه بو داده، قهوه بدون کافئین، کنسانتره قهوه، عصاره های قهوه و قهوه دارای اسانس را تشکیل می دهد. هر یک از انواع فوق نیز سهم مختلفی را در بازار جهانی این محصول از آن خود کرده اند. طبق آمار موجود، قهوه بوداده و بدون کافئین حدود ۴٫۴ درصد از سهم بازار قهوه را به خود اختصاص داده است و این درحالی است که سهم قهوه های کنسانتره، عصاره قهوه و اسانس های قهوه در مجموع ۳۱٫۳درصد برآورد شده است.
همچنین ترکیبات مختلف قهوه نیز سهم متفاوتی از این بازار را به خود اختصاص داده اند، به عنوان مثال قهوه بونداده و بدون کافئین ۸٫۴درصد و قهوه بوداده بدون کافئین ۳٫۲درصد سهم را در این بازار از آن خود کرده اند.

از آنجایی که مصرف قهوه در سطح جهان روند روبه رشدی را در سال های اخیر طی کرده، تولید این محصول در سال های اخیر نیز روند رشد مناسبی را طی کرده است ، به طوری که طبق گزارش دیگری که محققان اقتصادی از روند تولید قهوه در سال های اخیر ارائه داده اند، تولید قهوه در کیسه های ۶۰ کیلوگرمی را در فاصله سال های ۲۰۰۳ تا ۲۰۱۶ به شرح زیر اعلام کرده اند

در سال ۲۰۰۴ تعداد کیسه های ۶۰کیلوگرمی قهوه ۱۰۵٫۵۳میلیون عدد بوده است و این تعداد تا سال ۲۰۱۶ به اندازه های زیر رسیده است: